Łożyska samonastawne, to bardzo ciekawa grupa łożysk kulkowych poprzecznych jednorzędowych, obustronnie uszczelnionych z kulistą powierzchnią zewnętrzną. Zapewniają możliwość łatwego montażu poprzez odpowiednie dostosowanie konstrukcji łożyska. Wyposażone bywają w dodatkowe odrzutniki z blachy, umieszczone z obu stron łożyska, które zabezpieczają je przed uszkodzeniami mechanicznymi. Odrzutniki te, jednocześnie pełnią funkcję dodatkowego uszczelnienia.
Budowa łożyska samonastawnego.
Poza kwestiami konstrukcyjnymi wspomnianymi wyżej, warto powiedzieć także, iż łożyska samonastawne, najczęściej zabudowane są w oprawie z żeliwa, blachy stalowej, czy tez z tworzywa sztucznego – najczęściej poliamidu. Maja one zdolność do wychyleń kątowych nawet w zakresie do 5 stopni od położenia środkowego, co zapewnia im brak wrażliwości na błędy współosiowości.
Konstrukcja łożysk samonastawnych sprawia, iż ich montaż demontaż jest banalnie prosty i nie wymaga posiadania specjalistycznego sprzętu czy też umiejętności. Posiadają własny zapas smaru, zintegrowane z obudową uszczelnienia oraz spory zakres wahliwości. Dzięki temu znajdują bardzo szerokie zastosowanie we wszelkiego rodzaju maszynach przemysłowych. Przede wszystkim rolniczych oraz budowlanych.
Najczęściej będą one wykonywane z powiększonym luzem promieniowym, co korzystnie wpływa na pracę w przypadku braku współosiowości miejsc osadzenia. Pozwala to także na kompensację negatywnego wpływu uginania wału pod wpływem obciążeń mechanicznych lub odkształceń cieplnych.
Wykorzystanie łożysk samonastawnych.
Przede wszystkim są to łożyska o bardzo szerokim zastosowaniu. Jak już wcześniej wspomnieliśmy, idealnie sprawdzają w dużych maszynach budowlanych i rolniczych. Jednakże trafiają także do wielu innych maszyn. Wpływ na to niewątpliwie ma tutaj fakt, iż podobnie jak łożyska kulkowe poprzecznie uszczelnione mogą pracować w przedziale temperatur _30 / +100 stopni Celsjusza. Takie parametry pozwalają tego typu łożyska wykorzystywać nawet w maszynach górniczych, w bardzo trudnych warunkach eksploatacyjnych. Przy samym montowaniu są one ustalane osiowo, zarówno na wale jak i w oprawie. Należy wobec tego unikać zbyt dużych rozstawów pomiędzy poszczególnymi łożyskami.
Podsumowanie
Generalnie rzecz wiec ujmując, możemy powiedzieć, iż łożyska samonastawne, jak sama nazwa wskazuje są bardzo łatwe w eksploatacji, gdyż nie trzeba tutaj prowadzić manualne ustalania łożyska. Jest to realizowane niejako automatycznie, w wyniku odpowiedniej konstrukcji łożyska, co należy poczytać tutaj jako ogromną zaletę. Poza tym, dzięki ich zastosowaniu w wielu maszynach i urządzeniach rolniczych oraz budowlanych, możliwe jest osiągnięcie wyższego poziomu wydajności pracy tych maszyn. Prawidłowy montaż i dobór właściwego łożyska samonastawnego z całą pewnością będą dodatkowa zaletą takiej konstrukcji.
